Эрүүл мэндийн даатгалд өрсөлдөөн бий болгох хэрэгтэй

“Дуусдаггүй яриа” нэвтрүүлгээр “Эрүүл мэндийн даатгал”-ын талаар ярилцлаа.

2013.05.10

Эрүүл мэнд

Эрүүл мэндийн даатгалд өрсөлдөөн бий болгох хэрэгтэй

25 дугаар суваг телевизийн “Дуусдаггүй яриа” нэвтрүүлгээр “Эрүүл мэндийн даатгал”-ын талаар ярилцав. Нэвтрүүлгийг УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар хөтлөн явууллаа.

Иргэд даатгал төлсөнийхөө үр шимийг хүртэхгүй байгаа. Иргэд үйлчилгээ авч чадахгүй байгаа нь юунаас үүдэлтэй вэ?

УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт: Иргэний эрүүл мэндийн даатгалын тухай хууль чухал асуудал. Анх 1993 онд иргэний эрүүл мэндийн даатгалын хууль батлагдсан. Түүнээс хойш есөн удаа өөрчлөлт хийгдсэн. Монгол Улсын хүн амын 98 хувь нь иргэний эрүүл мэндийн даатгалд хамрагдаж байгаа. Гэтэл эрүүл мэндийн үйлчилгээ авч байгаа хүртээмж чанар нь эсрэгээрээ болсон.

Төрөөс даатгуулж байгаа хүмүүсийн төлж байгаа хураамжийн хэмжээ нийт хураамжийн 12 хувийг эзэлж байгаа. Нийт хүн амын 60 хувийг төрөөс даатгадаг хэрнээ төлж, бий болж буй сангийн 12 хувь нь тэднээс бүрдэж байгаа.

Иргэд Эрүүл мэндийн үйлчилгээнд сэтгэл дундуур байгаа нь хаана хариуцлага алдсанаас болж байна вэ?

Эрүүл мэндийн сайд Н.Удвал: Иргэний эрүүл мэндийн даатгалын хуулиар найман төрлийн үйлчилгээг эрүүл мэндийн даатгалаас санхүүжүүлдэг. Улсын хэмжээнд 530-аад эмийн сангаар 130 орчим төрлийн эмийг 30-80 хувийн хөнгөлөлттэй үнээр олгож байна.

Харамсалтай нь нийт эрүүл мэндийн зардлын 21 хувь нь даатгалын сангаас байгаа. Даатгалын санд нь мөнгө байдаг ч эмнэлгийн байгууллага нь дандаа санхүүгийн хямралтай.

Даатгуулагч эмнэлэгт хэвтсэн үедээ өөрөө эмээ авдаг. Үүний гол шалтгаан нь бодлого, тогтолцооны асуудал. Нийт эрүүл мэндийн зардлын 41 хувь нь хувь хүний халааснаас гардаг.

УИХ-ын гишүүн Б.Гарамгайбаатар: Бид иргэний эрүүл мэндийн даатгалаа ашиглаж мэдэхгүй байна. Иргэд эрүүл мэндийн даатгалынхаа учрыг олдоггүй байх гэж бодож байна. Эрүүл мэндийн дэвтэрээ карт болгочихвол иргэд ашиглахад илүү дөхөм болно.

Даатгалын мөнгөнд улстөрчид гар дүрэх сонирхолтой байдаг.

Даатгуулагчийг төлөөлдөг зуучлагч даатгалын агентууд байх хэрэгтэй. Иргэн карт, цахим үнэмлэхтэйгээ үйлчилгээгээ аваад төлбөр нь цаагуураа хийгддэг байх ёстой.

УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар: Эрүүл мэндийн даатгалын газар төрөөс биш даатгалын шимтгэлийн орлогоос санхүүждэг. Эрүүл мэндийн даатгалын газар хариуцлагагүй ажиллаж байгаа.

Хараат бусаар даатгуулагчийн өмнөөс эмнэлгийн байгууллагууд дээр очиж шаардлага тавьж, хариуцлага тооцоод явах хариуцлагаа алдаад байна..

Шаардлагагүй эмнэлэгт хэвтэх асуудал байдаг. Үүнийг яаж шийдэх вэ? Хөдөөнөөс хот руу ирж эмчлүүлдэг иргэдийн асуудлыг хэрхэн шийдэх вэ? Мөн даатгалд төлсөн мөнгөө огт ашиглаагүй иргэд яах ёстой вэ?

Эрүүл мэндийн сайд Н.Удвал: Иргэний эрүүл мэндийн даатгалын тухай хууль болон эрүүл мэндийн тухай хуулинд ч эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний чанар, аюулгүй байдлын тухай тусгагдаагүй байгаа. Судалгаагаар 40 орчим хувь нь шаардлагагүй эмнэлэгт хэвтдэг гэсэн үзүүлэлт бий.

Шаардлагагүй эмнэлэгт хэвтэлтээ багасгаж нэн шаардлагатай эмнэлэгт хэвтэх хүнд нь даатгалын сангаас хангалттай, шаардлагатай тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх хэмжээний тарифыг тогтоож өгөх ялангуяа эмчилгээнийхээ стандарт дотор хүмүүсийн мөнгө төлж олоод байгаа эмүүдийг оруулж даатгалын сангаас төлөх замаар иргэдийн санхүүгийн эрсдлийг бууруулах боломжтой.

Иргэний эрүүл мэндийн даатгалын тогтолцоо гарч ирэхээр даатгалын байгууллагууд даатгуулагчийн төлөө өрсөлддөг, эмнэлгийн байгууллагууд цахим картаараа хаана ч чөлөөтэй үзүүлэх боломж нээгдэнэ. Мөн Засгийн газраас орон нутагт оношилгооны төв байгуулах гэж байгаа нь хөдөөнөөс хот руу ирж эмчилгээ, үйлчилгээ авах асуудлыг шийднэ.

Энэ онд манай бүх аймгууд зайны оношилгооны тоног төхөөрөмжид бүрэн холбогдож байгаа. Даатгалын санд өгсөн мөнгөө ашиглаагүй иргэд нэг удаа 36000 төгрөгөөр урьдчилан сэргийлэх иж бүрэн үзлэгт орох эрхтэй байдаг.

УИХ-ын гишүүн С.Ганбаатар: Даатгалын газар ямар ч эрх мэдэлгүй, хараат бусаар даатгуулагчийн өмнөөс ажиллах боломжгүй. Эрүүл мэндийн яам, сангийн яам, нийгмийн хамгааллын яам даатгалын газрын толгой дээр байдаг.

Иргэдийн өмнөөс явах ёстой байгууллага нь Засгийн газрын мэдэлд байдаг хуулийн орчныг өөрчлөх хэрэгтэй. Эмнэлгийн дарга нар Засгийн газарт, сайд нарт таалагдахын тулд ажиллахыг зогсоож, даатгуулагчид тал засч ажилладаг болгох нь энэ хуулийн үндсэн зарчим.

УИХ-ын гишүүн Б.Гарамгайбаатар: Хамгийн гол нь иргэддээ хуулийг сурталчлах талын бодлогыг илүү хэрэгжүүлж өгөх нь чухал. Мөн даатгалын агентуудыг олноор гаргаж өгөх хэрэгтэй.

Даатгалын систем дээр төрийн монополь байгаа.

Тэр хүмүүс даатгалын системийг иргэдэд хүртээмжтэй, сонголттой багцуудтай болгож хөгжүүлнэ. Даатгуулагчийн төлөөллийг илүү оруулах ёстой. Түүнчлэн даатгуулагчдынхаа боловсролын түвшинг сайжруулах ёстой. Даатгалын сан нээлттэй байх хэрэгтэй.

УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт: Эрүүл мэндийн даатгалын хуулийг зайлшгүй дахин шинэчилж, найруулах шаардлага байгаа. Манайхан хууль оруулж ирэхдээ өөрсдөдөө эрх мэдэл авахыг ярьдаг болохоос, хэрэгжүүлэх үүрэг хүлээхийг ярьдаггүй.

Эрүүл мэндийн даатгалын байгууллагаас гадна хувийн даатгалын байгууллагууд оруулж, иргэддээ эрүүл мэндийн тэгш, хүртээмжтэй, чанартай үйлчилгээ хүртээхийн тулд, тэндээс орлого олохын тулд өрсөлддөг системийг бий болгох хэрэгтэй.

Мөн илүү төлөөд, илүү өвдөхгүй бол урамшуулал авдаг тогтолцоог хуулинд суулгаж өгөхөд анхаарч ажиллая. Өнөөдөр эрүүл мэндийн даатгалын санд хуримтлагдсан чөлөөт үлдэгдэл нь иргэдийн эрүүл мэндийн төлөө биш төсвийн алдагдлыг нөхөхөд зарцуулагдаж байна. Үүнийг бид ярих ёстой.

С.Ганбаатар гишүүн Монгол улс Оюутолгойг алдаж байгаа баримтыг дэлгэлээ 2013.12.30

Ажлын хэсгүүд хуралдана 2013.12.30

С.Ганбаатар: Эрх баригчид МАН-ын хэлж байгаа зүйлд авах, гээхийн ухаанаар хандах хэрэгтэй байна 2013.12.27

Байнгын хорооны гишүүдэд өөрчлөлт орлоо 2013.12.27

С.Ганбаатар гишүүн Оюутолгойн луйврын талаар кино хийжээ 2013.12.27

Боловсролын салбар энэ жилд хийсэн ажлаа тайлагнав 2013.12.24

Ц.Даваасүрэн: УИХ үлгэр жишээ хууль сахидаг байх ёстой 2013.12.23

Хяналтыг хэрэгжүүлэх хуулийг дэмжинэ, дэмжихгүй 2013.12.19

Харин ч "сайн" ажиллаж байгааг нь сонгосонд АН-ынхан бухимдав 2013.12.18

С.Ганбаатар: Улстөрчдийг битгий шүүмжил 2013.12.18

Байнгын хорооны хуралдаанаар сайдын мэдээллийг сонсов 2013.12.18

Намын нэрээр авлигачид нуугдаж байгаа 2013.12.17

Сайд нарын асуудлаар гишүүд ингэж ярив 2013.12.17

С.Ганбаатар: Төр эдийн засгаа зохицуулж чадахгүй байна 2013.12.16

Гишүүд тунхаг бичигт гарын үсэг зурав 2013.12.16

Сэтгүүлч хүний гол зарчим бол худал ярихгүй байх 2013.12.13

С.Ганбаатар: Одоогийн компанийн тухай хууль том хувьцаа эзэмшигчдийн өмчийн эрхийг зөрчдөг 2013.12.10

С.Ганбаатар: Оюутолгойн асуудалд сайд, дарга нар хойрго хандаж байна 2013.12.10

С.Ганбаатар: Эрүүл мэндийн даатгалын гажууд тогтолцоог өөрчлөх хэрэгтэй 2013.12.09

С.Ганбаатар: Хяналтын хуулийг нууцлах шаардлагагүй 2013.12.09

Loading Time: Base Classes	0.0080
Controller Execution Time ( User Module / Page )	0.2389
Total Execution Time	0.2470

$_GET['id']	50
$_GET['year']	2013

0.0005	SELECT * FROM (`vip_users` AS user) LEFT JOIN `vip_user_advanced` AS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id` WHERE `user`.`id` = '50'
0.0003	SELECT * FROM (`vip_users` AS user) LEFT JOIN `vip_user_advanced` AS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id` WHERE `user`.`id` = '50'
0.0004	SELECT GROUP_CONCAT(DISTINCT content_group.name) AS group_name FROM (`vip_users` AS user) LEFT JOIN `vip_user_group` AS user_group ON `user_group`.`user_id` = `user`.`id` INNER JOIN `vip_content_group` AS content_group ON `user_group`.`group_id` = `content_group`.`id` WHERE `user`.`id` = 50
0.0005	SELECT `start` FROM (`vip_users_menu`) WHERE `user_id` = '50' ORDER BY `sort` asc
0.0004	SELECT `user_page_banner`.* FROM (`vip_user_page_banner` AS user_page_banner) WHERE `user_id` = '50'
0.0006	SELECT * FROM (SELECT `users_menu`.* FROM (`vip_users_menu` AS users_menu) INNER JOIN `vip_users` AS user ON `user`.`id` = `users_menu`.`user_id` WHERE instr(years, 2013) AND `user_id` = 50 union SELECT `users_menu`.* FROM (`vip_users_menu` AS users_menu) INNER JOIN `vip_users` AS user ON `user`.`id` = `users_menu`.`user_id` WHERE 2013 between start and end AND `user_id` = 50 ) AS tmp order by sort ASC
0.0002	SELECT * FROM (`vip_user_advanced`) WHERE `user_id` = '50'
0.0002	SELECT * FROM (`vip_content`) WHERE `id` = '17060'
0.2180	SELECT `content`.* FROM (`vip_content` AS content) LEFT JOIN `vip_content_mapping` AS map ON `map`.`content_id` = `content`.`id` LEFT JOIN `vip_users` AS user ON `user`.`id` = `map`.`user_id` WHERE ( content.`created_user` = 50 OR `map`.`user_id` = 50) AND YEAR(publishdate) <= 2013 AND `content`.`is_agreed` = 1 AND `content`.`is_unpublish` = '0' AND `content`.`is_nagative` = '0' GROUP BY `content`.`id` ORDER BY `publishdate` DESC LIMIT 20

HTTP_ACCEPT	/
HTTP_USER_AGENT	Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
HTTP_CONNECTION
SERVER_PORT	80
SERVER_NAME	uchral.mn
REMOTE_ADDR	3.15.192.89
SERVER_SOFTWARE	Apache/2.4.57 (Ubuntu)
HTTP_ACCEPT_LANGUAGE
SCRIPT_NAME	/index.php
REQUEST_METHOD	GET
HTTP_HOST
REMOTE_HOST
CONTENT_TYPE
SERVER_PROTOCOL	HTTP/1.1
QUERY_STRING	id=50&year=2013
HTTP_ACCEPT_ENCODING	gzip, br, zstd, deflate
HTTP_X_FORWARDED_FOR

base_url	http://uchral.mn/
index_page
uri_protocol	AUTO
url_suffix
language	english
charset	UTF-8
enable_hooks	1
subclass_prefix	MY_
permitted_uri_chars	a-z 0-9~%.:_\-
allow_get_array	1
enable_query_strings
controller_trigger	c
function_trigger	m
directory_trigger	d
log_threshold	4
log_path
log_date_format	Y-m-d H:i:s
cache_path
encryption_key	ViP76.MN
sess_cookie_name	sessions
sess_expiration	14400
sess_expire_on_close
sess_encrypt_cookie	1
sess_use_database	1
sess_table_name	vip_sessions
sess_match_ip
sess_match_useragent	1
sess_time_to_update	30
cookie_prefix	vip
cookie_domain
cookie_path	/
cookie_secure
global_xss_filtering
csrf_protection
csrf_token_name	csrf_vip_token
csrf_cookie_name	csrf_vip_cookie
csrf_expire	7200
compress_output	1
time_reference	local
rewrite_short_tags
proxy_ips
admin_theme	neat
client_thme	vip76
max_width	1000
max_height	800
per_page	100
maintenance_mode
avatar_width	44
avatar_height	61
news_per_page	15
tender_per_page	10
tender_result_per_page	30
tender_plan_per_page	30
admin_per_page	30
mess_own_num	156686
mess_user	1174245
mess_pass	jyshqqck
face_app_id	472332816790822
face_secret	926e31e1fc45023623c9c6bc4ff8c9e2
home_page	forum
dans_vipnews	Маш чухал мэдээ Голомт банк 1105042893
general	Array ( [1] => УИХ-ын гишүүн [4] => ТББ [6] => Төр [12] => Энгийн хэрэглэгч [13] => ИТХ [3] => Эксперт )
general1	Array ( [1] => Төр [2] => ТББ [4] => Олон улс [3] => Эксперт [12] => Энгийн хэрэглэгч )
generaltype1	Array ( [1] => УИХ-ын гишүүн [2] => Яам [6] => Агентлаг [3] => Хороо [4] => Нийслэл [5] => ИТХ )
generaltype2	Array ( [1] => Мэргэжлийн холбоо [2] => Иргэний нийгэм [3] => ТББ [4] => Улс төрийн нам )
generaltype3	Array ( [1] => ТББ [2] => Бизнес [3] => Эрдэмтэн [4] => Төр )
generaltype4	Array ( [1] => Элчин сайдын яам [2] => Консул төлөөлөгч [3] => Сан )
yam	Array ( [1] => Ерөнхий сайд [2] => Яамд [3] => Агентлаг [4] => Нийслэл [5] => Шадар сайд [6] => Засгийн газар )
expert_primary_type	Array ( [1] => Улс төрч [2] => Эксперт [3] => Энгийн хэрэглэгч )
expert_type	Array ( [0] => Байхгүй [1] => Төр [2] => ТББ [3] => Эрдэмтэн [4] => Бизнес )
user_request_state	Array ( [1] => Хүсэлт [2] => Цуцалсан )
general_view	Array ( [1] => Байр суурь [2] => Үйл явдал [3] => Онцлох 5 [4] => VIP зочин [5] => #76-аас Асууя [6] => #Шилэн хууль [7] => #Коммент [8] => #Томилолт [9] => #Маш чухал хүн [10] => Сурвалжлага )
title_position	Array ( [1] => Байрлал 1 [2] => Байрлал 2 [3] => Байрлал 3 [4] => Байрлал 4 )
days	Array ( [1] => Даваа [2] => Мягмар [3] => Лхагва [4] => Пүрэв [5] => Баасан [6] => Бямба [7] => Ням )
user_location	Array ( [1] => Улаанбаатар [2] => Архангай [3] => Баян-Өлгий [4] => Баянхонгор [5] => Булган [6] => Говь-Алтай [7] => Говьсүмбэр [8] => Дархан-Уул [9] => Дорноговь [10] => Дорнод [11] => Дундговь [12] => Завхан [13] => Орхон [14] => Өвөрхангай [15] => Өмнөговь [16] => Сүхбаатар [17] => Сэлэнгэ [18] => Төв [19] => Увс [20] => Ховд [21] => Хөвсгөл [22] => Хэнтий )
law_type	Array ( [1] => Хэлэлцэх явц [2] => Хэрэгжилт )
law_status	Array ( [1] => Хэлэлцэж эхлээгүй [3] => Хэлэлцэж байгаа [2] => Батлагдсан [4] => Буцаасан, хүчингүй болсон [5] => Нэгтгэсэн )
law_status_type	Array ( [1] => Нэмэлт өөрчлөлт [0] => Бие даасан хууль [2] => Шинэчилсэн найруулга [3] => Тогтоолын төсөл [4] => Асуулга [5] => Төсөл [6] => Ерөнхийлөгчийн хориг, зарлиг [7] => Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэр [8] => Олон Улсын гэрээ хэлэлцээр )
law_main_type	Array ( [1] => Монгол Улсын хууль [2] => Улсын Их Хурлын тогтоол [3] => Монгол Улсын олон улсын гэрээ [4] => Ерөнхийлөгчийн зарлиг [5] => Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэр [6] => Улсын дээд шүүхийн тогтоол [7] => Засгийн газрын тогтоол [8] => Сайдын тушаал [9] => Засгийн газрын агентлагийн даргын тушаал [10] => УИХ-аас томилогддог байгууллагын дарга, түүнтэй адилтгах албан тушаалтны шийдвэр [11] => Аймаг, нийслэлийн ИТХ-ын шийдвэр [12] => Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын захирамж )
law_creator_type	Array ( [3] => Ерөнхийлөгч [2] => Засгийн газар [1] => УИХ-н гишүүд [5] => Байнгын хороо [4] => Бусад )
workgroup_member_type	Array ( [1] => УИХ-н гишүүд [2] => Засгийн газар [4] => Бусад )
law_action_type	Array ( [0] => Тодорхойгүй [1] => Байнгын хорооны анхны хэлэлцүүлэгт [2] => Байнгын хороогоор хэлэлцэх эсэх нь дэмжигдээгүй [3] => Байнгын хороогоор зарчмын зөрүүтэй санал хураалт хийгдсэн [4] => УИХ-ын нэгдсэн хуралдаанаар зарчмын зөрүүтэй санал хураалт хийгдсэн [5] => Байнгын хороогоор эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн [6] => УИХ-ын нэгдсэн хуралдаанаар эцсийн хэлэлцүүлэгт орсон )
law_action_precent	Array ( [0] => 0 [1] => 20 [2] => 20 [3] => 40 [4] => 60 [5] => 80 [6] => 100 )
law_content_type	Array ( [0] => [1] => УИХ-ын нэгдсэн хуралдаан [2] => АБГББХ-ны хуралдаан [3] => БОХХААБХ-ны хуралдаан [4] => ӨБХ-ны хуралдаан [5] => ХЗБХ-ны хуралдаан [6] => ТББХ-ны хуралдаан [7] => ТБХ-ны хуралдаан [8] => ЭЗБХ-ны хуралдаан [9] => НББСШУБХ-ны хуралдаан [10] => МАН-ын бүлгийн хуралдаан [11] => АН-ын бүлгийн хуралдаан [12] => Экспертийн байр суурь [13] => ЁЗСХБХ-ны хуралдаан [14] => ИЦББХ-ны хуралдаан [15] => ҮББХ-ны хуралдаан [16] => БСШУСБХ-ны хуралдаан [17] => Хуулийн мэдээ )
nam	Array ( [2] => Монгол ардын нам [1] => Ардчилсан нам [9] => Тусгаар тогтнол эв нэгдэл эвсэл [4] => Иргэний зориг ногоон нам [13] => Монголын уламжлалын нэгдсэн нам [18] => Хаан сонголт эвсэл [10] => Бүгд найрамдах нам [17] => Монголын социал-демократ нам [15] => Эрх чөлөөг хэрэгжүүлэгч нам [11] => Иргэний хөдөлгөөний нам [19] => Монголын ардчилсан хөдөлгөөний нам [3] => Монгол ардын хувьсгалт нам [8] => Хөдөлмөрийн Үндэсний Нам [12] => Эх орончдын нэгдсэн эвсэл [7] => Монголын Консерватив Нам [16] => Ард түмэнээ хайрлая нам [6] => Бие даагч [5] => Монголын үндэсний ардчилсан нам [14] => Хөгжлийн Хөтөлбөр нам [0] => Нам бус )
morder_type	Array ( [1] => Бэлэн [2] => Данс )
morder_status	Array ( [0] => Шинэ [1] => Хүлээгдэж байгаа [2] => Хүргэлт авсан [3] => Хуурамч [4] => Цуцалсан )
org_type	Array ( [1] => Улсын их хурал [2] => Засгийн газар [3] => Ерөнхийлөгч [4] => Орон нутаг [5] => Төрийн бус [99] => Бусад )
org_sub	Array ( [1] => Array ( [1] => Улсын Их Хурал [2] => УИХ дахь намын бүлэг [3] => Байнгын хороод [4] => Дэд хороод [5] => УИХ-д ажлаа шууд хариуцан тайлагнадаг байгууллагууд ) [2] => Array ( [1] => Сайд [3] => Яамд [4] => Агентлаг, газрууд [6] => Төрийн өмчийн үйлдвэрийн газар ) [4] => Array ( [1] => Улаанбаатар хот [4] => Дүүрэг [5] => Аймаг ) [5] => Array ( [2] => Гишүүддээ үйлчилдэг ТББ [4] => Нийгэмд үйлчилдэг ТББ [5] => Улстөрийн нам ) )
uih_content_type	Array ( [1] => Хэвлэлийн хуудаснаа [2] => УИХ-ын чуулган [3] => Байнгын хороо [4] => Сонгуульт ажлууд [5] => Тойрогтоо хийсэн ажлууд )
toirog	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Баян-Өлгий аймаг [3] => Баянхонгор аймаг [4] => Булган аймаг [5] => Говь-Алтай аймаг [6] => Дорноговь, Говьсүмбэр аймаг [7] => Дорнод аймаг [8] => Дундговь аймаг [9] => Завхан аймаг [10] => Өвөрхангай аймаг [11] => Өмнөговь аймаг [12] => Сүхбаатар аймаг [13] => Сэлэнгэ аймаг [14] => Төв аймаг [15] => Увс аймаг [16] => Ховд аймаг [17] => Хөвсгөл аймаг [18] => Хэнтий аймаг [19] => Дархан-Уул аймаг [20] => Орхон аймаг [21] => Хан-Уул, Багахангай, Багануур дүүрэг [22] => Баянзүрх, Налайх дүүрэг [23] => Сүхбаатар дүүрэг [24] => Чингэлтэй дүүрэг [25] => Баянгол дүүрэг [26] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг )
toirog_2016	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Архангай аймаг [3] => Архангай аймаг [4] => Баян-Өлгий аймаг [5] => Баян-Өлгий аймаг [6] => Баян-Өлгий аймаг [7] => Баянхонгор аймаг [8] => Баянхонгор аймаг [9] => Баянхонгор аймаг [10] => Булган аймаг [11] => Говь-Алтай аймаг [12] => Дорноговь, Говьсүмбэр аймаг [13] => Дорноговь [14] => Дорнод аймаг [15] => Дорнод аймаг [16] => Дундговь аймаг [17] => Завхан аймаг [18] => Завхан аймаг [19] => Өвөрхангай аймаг [20] => Өвөрхангай аймаг [21] => Өвөрхангай аймаг [22] => Өмнөговь аймаг [23] => Өмнөговь аймаг [24] => Сүхбаатар аймаг [25] => Сэлэнгэ аймаг [26] => Сэлэнгэ аймаг [27] => Сэлэнгэ аймаг [28] => Төв аймаг [29] => Төв аймаг [30] => Төв аймаг [31] => Увс аймаг [32] => Увс аймаг [33] => Увс аймаг [34] => Ховд аймаг [35] => Ховд аймаг [36] => Ховд аймаг [37] => Хөвсгөл аймаг [38] => Хөвсгөл аймаг [39] => Хөвсгөл аймаг [40] => Хэнтий аймаг [41] => Хэнтий аймаг [42] => Хэнтий аймаг [43] => Дархан-Уул аймаг [44] => Дархан-Уул аймаг [45] => Дархан-Уул аймаг [46] => Орхон аймаг [47] => Орхон аймаг [48] => Орхон аймаг [49] => Баянзүрх дүүрэг [50] => Баянзүрх дүүрэг [51] => Баянзүрх дүүрэг [52] => Баянзүрх дүүрэг [53] => Баянзүрх дүүрэг [54] => Баянзүрх дүүрэг [55] => Хан-Уул дүүрэг [56] => Хан-Уул дүүрэг [57] => Хан-Уул дүүрэг [58] => Хан-Уул дүүрэг [59] => Сүхбаатар дүүрэг [60] => Сүхбаатар дүүрэг [61] => Сүхбаатар дүүрэг [62] => Сүхбаатар дүүрэг [63] => Чингэлтэй дүүрэг [64] => Чингэлтэй дүүрэг [65] => Чингэлтэй дүүрэг [66] => Чингэлтэй дүүрэг [67] => Баянгол дүүрэг [68] => Баянгол дүүрэг [69] => Баянгол дүүрэг [70] => Баянгол дүүрэг [71] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [72] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [73] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [74] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [75] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [76] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг )
ntoirog_2016	Array ( [1] => Баянгол дүүрэг [2] => Баянгол дүүрэг [3] => Баянгол дүүрэг [4] => Баянгол дүүрэг [5] => Баянгол дүүрэг [6] => Баянгол дүүрэг [7] => Баянзүрх дүүрэг [8] => Баянзүрх дүүрэг [9] => Баянзүрх дүүрэг [10] => Баянзүрх дүүрэг [11] => Баянзүрх дүүрэг [12] => Баянзүрх дүүрэг [13] => Баянзүрх дүүрэг [14] => Баянзүрх дүүрэг [15] => Баянзүрх дүүрэг [16] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [17] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [18] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [19] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [20] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [21] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [22] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [23] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [24] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [25] => Сүхбаатар дүүрэг [26] => Сүхбаатар дүүрэг [27] => Сүхбаатар дүүрэг [28] => Сүхбаатар дүүрэг [29] => Сүхбаатар дүүрэг [30] => Сүхбаатар дүүрэг [31] => Хан-Уул дүүрэг [32] => Хан-Уул дүүрэг [33] => Хан-Уул дүүрэг [34] => Хан-Уул дүүрэг [35] => Хан-Уул дүүрэг [36] => Хан-Уул дүүрэг [37] => Чингэлтэй дүүрэг [38] => Чингэлтэй дүүрэг [39] => Чингэлтэй дүүрэг [40] => Чингэлтэй дүүрэг [41] => Чингэлтэй дүүрэг [42] => Чингэлтэй дүүрэг [43] => Багануур дүүрэг [44] => Багахангай дүүрэг [45] => Налайх дүүрэг )
toirog_2020	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Баян-Өлгий аймаг [3] => Баянхонгор аймаг [4] => Булган аймаг [5] => Говь-Алтай аймаг [6] => Говьсүмбэр, Дундговь аймаг [7] => Дорнод аймаг [8] => Дорноговь аймаг [9] => Завхан аймаг [10] => Өвөрхангай аймаг [11] => Өмнөговь аймаг [12] => Сүхбаатар аймаг [13] => Сэлэнгэ аймаг [14] => Төв аймаг [15] => Увс аймаг [16] => Ховд аймаг [17] => Хөвсгөл аймаг [18] => Хэнтий аймаг [19] => Дархан-Уул аймаг [20] => Орхон аймаг [21] => Багануур, Багахангай, Налайх [22] => Баянзүрх дүүрэг [24] => Сүхбаатар дүүрэг [25] => Чингэлтэй дүүрэг [26] => Баянгол дүүрэг [27] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [29] => Хан-Уул дүүрэг )
candidate_type	Array ( [1] => УИХ [2] => НИТХ )
aimags	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Баян-Өлгий аймаг [3] => Баянхонгор аймаг [4] => Булган аймаг [5] => Говь-Алтай аймаг [6] => Дорноговь аймаг [7] => Говьсүмбэр аймаг [8] => Дорнод аймаг [9] => Дундговь аймаг [10] => Завхан аймаг [11] => Өвөрхангай аймаг [12] => Өмнөговь аймаг [13] => Сүхбаатар аймаг [14] => Сэлэнгэ аймаг [15] => Төв аймаг [16] => Увс аймаг [17] => Ховд аймаг [18] => Хөвсгөл аймаг [19] => Хэнтий аймаг [20] => Дархан-Уул аймаг [21] => Орхон аймаг [22] => Баянзүрх дүүрэг [23] => Хан-Уул дүүрэг [24] => Сүхбаатар дүүрэг [25] => Чингэлтэй дүүрэг [26] => Баянгол дүүрэг [27] => Сонгинохайрхан дүүрэг [28] => Багахангай дүүрэг [29] => Налайх дүүрэг [30] => Багануур дүүрэг )
sex	Array ( [1] => Эрэгтэй [2] => Эмэгтэй )
age_range	Array ( [1] => 18 - 29 [2] => 30 - 44 [3] => 45 - дээш )
aimag_by_toirog	Array ( [1] => 1,2,3 [2] => 4,5,6 [3] => 7,8,9 [4] => 10 [5] => 11 [6] => 12,13 [7] => 12 [8] => 14,15 [9] => 16 [10] => 17,18 [11] => 19,20,21 [12] => 22,23 [13] => 24 [14] => 25,26,27 [15] => 28,29,30 [16] => 31,32,33 [17] => 34,35,36 [18] => 37,38,39 [19] => 40,41,42 [20] => 43,44,45 [21] => 46,47,48 [22] => 49,50,51,52,53,54 [23] => 55,56,57,58 [24] => 59,60,61,62 [25] => 63,64,65,66 [26] => 67,68,69,70 [27] => 71,72,73,74,75,76 [28] => 56 [29] => 63 [30] => 59,60,61,62 )
mncharacter	Array ( [0] => А [1] => Б [2] => В [3] => Г [4] => Д [5] => Ж [6] => З [7] => И [8] => К [9] => М [10] => Н [11] => О [12] => Ө [13] => П [14] => Р [15] => С [16] => Т [17] => У [18] => Ү [19] => Х [20] => Ц [21] => Ч [22] => Ш [23] => Э )
hottag_type	Array ( [1] => Халуун сэдэв [2] => Хэрэглэгчийн timeline )
hottag_pos	Array ( [1] => 1-р багана [2] => 2-р багана [3] => Үе )
hottag_main_desc	Улс орны хувь заяаг шийдвэрлэсэн томоохон асуудал дээр хэн ямар байр суурьтай байсныг 276 тэмдэгтэнд багтаан тоймлов.
source_type	Array ( [1] => Телевиз [2] => Сонин [3] => Сайт [4] => Сошиал [5] => Сэтгүүл [0] => Бусад )
parlaments	Array ( [1996] => Array ( [0] => 1995 [1] => 1994 [2] => 1993 [3] => 1992 ) [2000] => Array ( [0] => 1999 [1] => 1998 [2] => 1997 [3] => 1996 ) [2004] => Array ( [0] => 2003 [1] => 2002 [2] => 2001 [3] => 2000 ) [2008] => Array ( [0] => 2007 [1] => 2006 [2] => 2005 [3] => 2004 ) [2012] => Array ( [0] => 2011 [1] => 2010 [2] => 2009 [3] => 2008 ) [2016] => Array ( [0] => 2015 [1] => 2014 [2] => 2013 [3] => 2012 ) [2020] => Array ( [0] => 2019 [1] => 2018 [2] => 2017 [3] => 2016 ) [2024] => Array ( [0] => 2023 [1] => 2022 [2] => 2021 [3] => 2020 ) [2028] => Array ( [0] => 2027 [1] => 2026 [2] => 2025 [3] => 2024 ) [2032] => Array ( [0] => 2031 [1] => 2030 [2] => 2029 [3] => 2028 ) )

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ГИШҮҮН

2025

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012