Б.Жаргалмаа: Иргэд баялгаа эзэмших гэж байгаа тиймээс хяналт тавих тогтолцоог энэ хуулиар оруулж чадсан уу?

2024.04.04

Хүн ам, Нийгмийн хамгаалал, Хөдөлмөр

Б.Жаргалмаа: Иргэд баялгаа эзэмших гэж байгаа тиймээс хяналт тавих тогтолцоог энэ хуулиар оруулж чадсан уу?

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Үндэсний баялагийн сангийн тухай анхдагч хуулийн төслийг танилцуулав.

Хуулийн төсөлтэй холбоотойгоор УИХ-ын гишүүд асуулт асууж, санал хэллээ.

УИХ-ын гишүүн Б.Жаргалмаа

Та бүхний энэ өдрийн амгаланг айлтгая. Өнөөдөр 4 дүгээр сарын 4-ний өдөр ханш нээх билигт сайн өдөр. Бас Баялгийн сангийн тухай хууль орж ирж байгаад бас талархал илэрхийлье ээ. Олон нийтийн хүсэн хүлээсэн хууль гэвэл мөн. Олон нийт юу хүсэж байна вэ гэвэл нэгэнт Монгол Улс газрын доорх энэ их эрдэс баялгаа ард түмэндээ тэгш хуваарилах бид бас Монгол Улсын эзэн нь учраас энэ сангаас ашигт малтмалын ашиг орлогоос бид хүртэх ёстой гэдэг энэ зүйлийг биднээс байнга нэхэж байдаг. Тэгэхлээр энэ хууль одоо хэлэлцэх гэж байна. Сая бас Ерөнхий сайд хэлсэн үгэндээ хэллээ л дээ. Энэ Засгийн газар авлигал хээл хахуультай тэмцсэн бараг л сүүлчийн Засгийн газар байх болов уу гэж байна харин би анхдагч нь байгаасай гэж хүсэж байна. Үндсэн хуульдаа бид нар өөрчлөлт оруулаад олон намын тогтолцоотой парламентыг бий болгох үндсэн хуулиа баталсан байгаа. Энэ олон намын тогтолцоо нийгмийн хор уршиг болсон авлигал хээл хахуультай тэмцсэн хамтарсан парламент, хамтарсан засаг байгаасай гэж хүсэж байна. Үндсэн хуульд оруулсан байгалийн баялаг түүний дотор газрын хэвлийн баялаг үр өгөөжөөс бүрдүүлсэн үндэсний баялгийн санг бий болгосноор Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулсан нэмэлт өөрчлөлт бодитоор бүрдэнэ ээ. Үнэхээр бид Монгол Улсын иргэн л юм бол энэ газрын доорх баялгаа бүгд тэгш хүртэх эрхтэй. Би зүгээр үр дүнг асуумаар байна. Бид аливаа ажлыг УИХ, ЗГ хаа хаанаа хийж байгаа боловч бид хариуцлага тооцох тэр чадамж нь үнэхээр хангалтгүй байгааг олон нийт нэхсээр байгаа. Оюутолгойн түр хороонд ажил орж ажилласан л даа Оюутолгойн түр хороо Монголын баялгийг хэрхэн яаж гаднынханд бэлэглэсэн бэ гэдгийг бид нар Их Хурал ажиллаад бүхий л мэдээллийг нээлттэй бол хууль хүчний байгууллагад өгсөн боловч өнөөдөр яг үнэхээр энэ Монголын Улсын газрын доорх баялгийг энэ хууль бусаараа зарцуулаад ингэчихсэн байна аа гээд хариуцлага тооцсон зүйл хэр байгаа вэ гэдэг дээр бас хариулт авмаар байна. Нөгөөтээгүүр Монгол Улс газрын нөөцөө бид нар нэг судалгаа нэгдсэн сан үүсгээд байсан тийм ээ. Яг түүнтэй нэгэн адилаар бид газрын доорх баялгаа судалсан судалгаа ер нь хэр байдаг юм бэ? Яг энэ нөөцийн талаарх мэдээлэл байна уу? Эрдэнэтийг бид нар одоо хэдэн 100 жил ашиглах нөөцтэй гэдэг энэ зүйлийг ярьдаг боловч хэдэн жилийн өмнө нөөц нь дууссан л гэж ярьдаг байсан. Гэтэл яг үнэхээр бодит нөөцийн судалгааг бид нар хийж чадсан байдаг уу үгүй юу гэдэг дээрээ тайлбар өгөөч ээ. Өнөөдөр энэ лицензийн хэчнээн хувь нь ер нь хугацаатай байдаг юм бэ? Би Хурц гуай гэдэг юм уу Авирмэд гуай гэдэг юм уу ярилцаж байхад тухайн үед юу яригдаж байсан бэ гэвэл гэрээ байгуулаад хаалтын гэрээ нэг ч байгуулдаггүй. хамгийн тод жишээ Налайхын уурхай гэж ирж байсан. Хаалтын гэрээ хийгдээгүй лиценз эзэмших энэ эрхийн талаар ер нь ямар мэдээлэл бидэнд байна вэ гэдэг зүйлийг хэлж өгөөч ээ гэдэг зүйлийг хүсэх гэсэн юм аа. Ер нь баялгийн сангийн эх үүсвэр болохоор орон нутгийн хөгжлийн санд хуваарилаад үлдэх хэсгийн 65%-ийг нь төрийн эзэмших хувьцаа 34 ба түүнээс дээш бол төрийн эзэмшлийн 34 хувьд ноогдох ашгийг нь тухайн жилийн төсөвт тооцсон тэнцвэржүүлсэн үнээс өндөр байснаас нэмэгдэж орох төсвийн орлогын 50%-аас бүрдэнэ ээ гээд тооцсон байна л даа. Энэ тооцооллыг яг маш энгийнээр олон нийтдээ тайлбарлаад өгөөч ээ ер нь тооцоолол нь ер нь л барагцаагаар хэчнээн хувь гэж гардаг юм бол оо? Энэ зүйлийг мэдээлэл өгөөч? Нөгөөтээгүүр иргэд олон нийт өөрсдөө бид баялгаа эзэмших гэж байгаа юм чинь хяналт тавих тэр тогтолцоог нь энэ хуулиар бид нар оруулж өгч чадсан уу үгүй юу? Одоо dparliament-д байрласан Баялгийн сангийн тухай хуулиар иргэд маань өөрсдөө мэдээлэл өгөх, саналаа өгөх эрхтэй боловч энэ дээр би нэг зүйлийг тодруулах гэсэн юм. Яг иргэд олон нийтийн хяналт тавих тогтолцоог энэ хуулиараа зүйл заалтаар бид нар оруулж өгч чадсан уу үгүй юу гэдэг дээр нэг тайлбар аваад тодруулъя аа.

Баялгийн сангаас Монголын ард түмэн ер нь яаж ашиг хүртэх вэ. Яг энэ мэтчилэн хувь хүртээх юм уу үгүй юу гэдэг дээр бас тайлбар өгөөч ээ гэдэг зүйлийг хуульдаа яаж оруулж ирж байгаа юм. Нөгөө талаар би түрүүн ярьсан Оюутолгойн түр хороо нүүрсний түр хороо ингээд ажиллалаа л даа. Бид ингээд мэдээллийг ил тод нээлттэй болгоод дарагдчихсан байсан тэр хулгай луйврыг нь илрүүлээд өгөхөөр хариуцлага тооцож байгаа. Ард түмнийг энэ Монгол Улсыг хохиролгүй болгож байгаа. Ийм кэйс ерөөсөө дурдагдахгүй байгаа юм аа. Энэ дээр бид нар бас ард түмэн хариулт нэхэж байгаа шүү гэдэг дээр бас энийг уламжилъя гэж бодож байна аа. Бид яаж энэ улсуудаас хариуцлага тооцож алдсан баялгаа эргүүлж авах вэ гэдэг дээр олон нийт хүлээлт үүсгэж байгаа. Ерөнхий сайд хэлж байна. Одоо үнэхээр юу гэдэг юм авлигачидтай бид нар тэмцэж чадахгүй байгаа юм бол ард түмнийхээ дэмжлэгийг авна шүү гээд Ерөнхий сайдын хэлээд байгаа яагаад бид нар хугацаа алдаад байгаа юм.

Түүний асуултад Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, “Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал С.Наранцогт, УУХҮ-ийн сайд Ж.Ганбаатар нар хариуллаа.

Б.Жаргалмаа: Авлигын эсрэг соён гэгээрүүлэх ажил яагаад хийгдэхгүй байна вэ? 2024.05.16

Гэр бүлийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөлтэй холбогдуулан хүүхдийн эрхийн талаар авч хэрэгжүүлж буй үйл ажиллагаатай танилцлаа 2024.05.09

Б.Жаргалмаа: Монгол Улсын нийслэл нь Улаанбаатар уу, шинэ Хархорум хот уу? 2024.05.03

Б.Жаргалмаа: Төрөөс ахмад настанд үзүүлэх асрамжийн үйл ажиллагаагаа бид нар яг яаж явуулах юм. 2024.05.03

Б.Жаргалмаа: Энхийг дэмжих ажиллагаанд оролцох тухай хуулийг дахин шинэчлэх ямар шаардлага үүссэн юм бэ? 2024.05.02

ХҮҮХЭД ХАМГААЛЛЫН ТУХАЙ ХУУЛИЙН ШИНЭЧИЛСЭН НАЙРУУЛГЫГ ОЛОН НИЙТЭД СУРТАЛЧЛАН ТАНИУЛАХ АЖИЛ ЗОХИОН БАЙГУУЛЛАА 2024.05.01

Б.Жаргалмаа: Төрийн албан хаагчийн ёс зүйн тухай хуулийг хэрэгжүүлэх шаардлагатай 2024.04.18

Б.Жаргалмаа: Агаар орчинд 456,1 тэрбум төгрөг зарцуулсан боловч тодорхой үр дүн үзүүлэхгүй байгаа нь харамсалтай. 2024.04.12

Б.Жаргалмаа: Иргэд баялгаа эзэмших гэж байгаа тиймээс хяналт тавих тогтолцоог энэ хуулиар оруулж чадсан уу? 2024.04.04

Б.Жаргалмаа: Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүний ёс зүйг асуудлыг хэрхэн шийдэх вэ? 2024.03.22

Цусны донорын тухай хуулийн төслийг анхны хэлэлцүүлэгт шилжүүллээ 2024.03.21

Цусны донорын тухай болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцэхийг дэмжив 2024.03.19

Хянан шалгагч, шинжээчдийн ажлын явцын мэдээллийг сонслоо 2024.03.18

Орон нутгийн сонгуулиар ашиглах техник хэрэгслийн тухай УИХ-ын тогтоол батлав 2024.03.15

Эмийн үнийн өсөлтийн шалтгаан, нөхцөлийг хянан шалгах түр хорооны гишүүд хил, гаалийн нөхцөл байдалтай танилцлаа 2024.03.14

Эмийн чанарын асуудлаарх түр хороо гэнэтийн шалгалт хийлээ 2024.02.19

Б.Жаргалмаа гишүүн тойрогтоо хийгдэж буй бүтээн байгуулалтын ажлын явцтай танилцлаа 2024.02.01

Эрх тэгш хөгжихөд учирч буй бэрхшээлийг арилгахын төлөө зүтгэгч 2024.01.30

Цахим орчинд хүүхдийг хамгаалах тухай хуулийн төслийг өргөн мэдүүлэв 2024.01.16

Төсөв олон нийтийн оролцоотойгоор ил тод, хариуцлагатай, тогтвортой байх эрх зүйн орчин бүрдлээ 2024.01.16

Loading Time: Base Classes	0.0079
Controller Execution Time ( User Module / Page )	0.5145
Total Execution Time	0.5224

$_GET['id']	11142
$_GET['year']	2025

0.0004	SELECT * FROM (`vip_users` AS user) LEFT JOIN `vip_user_advanced` AS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id` WHERE `user`.`id` = '11142'
0.0002	SELECT * FROM (`vip_users` AS user) LEFT JOIN `vip_user_advanced` AS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id` WHERE `user`.`id` = '11142'
0.0003	SELECT GROUP_CONCAT(DISTINCT content_group.name) AS group_name FROM (`vip_users` AS user) LEFT JOIN `vip_user_group` AS user_group ON `user_group`.`user_id` = `user`.`id` INNER JOIN `vip_content_group` AS content_group ON `user_group`.`group_id` = `content_group`.`id` WHERE `user`.`id` = 11142
0.0003	SELECT `start` FROM (`vip_users_menu`) WHERE `user_id` = '11142' ORDER BY `sort` asc
0.0001	SELECT `user_page_banner`.* FROM (`vip_user_page_banner` AS user_page_banner) WHERE `user_id` = '11142'
0.0003	SELECT `users_menu`.* FROM (`vip_users_menu` AS users_menu) INNER JOIN `vip_users` AS user ON `user`.`id` = `users_menu`.`user_id` WHERE until_now = 1 AND `user_id` = 11142 ORDER BY sort ASC
0.0001	SELECT * FROM (`vip_user_advanced`) WHERE `user_id` = '11142'
0.1492	SELECT * FROM (`vip_content`) WHERE `id` = '94941'
0.3428	SELECT `content`.* FROM (`vip_content` AS content) LEFT JOIN `vip_content_mapping` AS map ON `map`.`content_id` = `content`.`id` LEFT JOIN `vip_users` AS user ON `user`.`id` = `map`.`user_id` WHERE ( content.`created_user` = 11142 OR `map`.`user_id` = 11142) AND YEAR(publishdate) <= 2025 AND `content`.`is_agreed` = 1 AND `content`.`is_unpublish` = '0' AND `content`.`is_nagative` = '0' GROUP BY `content`.`id` ORDER BY `publishdate` DESC LIMIT 20

HTTP_ACCEPT	/
HTTP_USER_AGENT	Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
HTTP_CONNECTION
SERVER_PORT	80
SERVER_NAME	uchral.mn
REMOTE_ADDR	3.138.120.112
SERVER_SOFTWARE	Apache/2.4.57 (Ubuntu)
HTTP_ACCEPT_LANGUAGE
SCRIPT_NAME	/index.php
REQUEST_METHOD	GET
HTTP_HOST
REMOTE_HOST
CONTENT_TYPE
SERVER_PROTOCOL	HTTP/1.1
QUERY_STRING	id=11142&year=2025
HTTP_ACCEPT_ENCODING	gzip, br, zstd, deflate
HTTP_X_FORWARDED_FOR

base_url	http://uchral.mn/
index_page
uri_protocol	AUTO
url_suffix
language	english
charset	UTF-8
enable_hooks	1
subclass_prefix	MY_
permitted_uri_chars	a-z 0-9~%.:_\-
allow_get_array	1
enable_query_strings
controller_trigger	c
function_trigger	m
directory_trigger	d
log_threshold	4
log_path
log_date_format	Y-m-d H:i:s
cache_path
encryption_key	ViP76.MN
sess_cookie_name	sessions
sess_expiration	14400
sess_expire_on_close
sess_encrypt_cookie	1
sess_use_database	1
sess_table_name	vip_sessions
sess_match_ip
sess_match_useragent	1
sess_time_to_update	30
cookie_prefix	vip
cookie_domain
cookie_path	/
cookie_secure
global_xss_filtering
csrf_protection
csrf_token_name	csrf_vip_token
csrf_cookie_name	csrf_vip_cookie
csrf_expire	7200
compress_output	1
time_reference	local
rewrite_short_tags
proxy_ips
admin_theme	neat
client_thme	vip76
max_width	1000
max_height	800
per_page	100
maintenance_mode
avatar_width	44
avatar_height	61
news_per_page	15
tender_per_page	10
tender_result_per_page	30
tender_plan_per_page	30
admin_per_page	30
mess_own_num	156686
mess_user	1174245
mess_pass	jyshqqck
face_app_id	472332816790822
face_secret	926e31e1fc45023623c9c6bc4ff8c9e2
home_page	forum
dans_vipnews	Маш чухал мэдээ Голомт банк 1105042893
general	Array ( [1] => УИХ-ын гишүүн [4] => ТББ [6] => Төр [12] => Энгийн хэрэглэгч [13] => ИТХ [3] => Эксперт )
general1	Array ( [1] => Төр [2] => ТББ [4] => Олон улс [3] => Эксперт [12] => Энгийн хэрэглэгч )
generaltype1	Array ( [1] => УИХ-ын гишүүн [2] => Яам [6] => Агентлаг [3] => Хороо [4] => Нийслэл [5] => ИТХ )
generaltype2	Array ( [1] => Мэргэжлийн холбоо [2] => Иргэний нийгэм [3] => ТББ [4] => Улс төрийн нам )
generaltype3	Array ( [1] => ТББ [2] => Бизнес [3] => Эрдэмтэн [4] => Төр )
generaltype4	Array ( [1] => Элчин сайдын яам [2] => Консул төлөөлөгч [3] => Сан )
yam	Array ( [1] => Ерөнхий сайд [2] => Яамд [3] => Агентлаг [4] => Нийслэл [5] => Шадар сайд [6] => Засгийн газар )
expert_primary_type	Array ( [1] => Улс төрч [2] => Эксперт [3] => Энгийн хэрэглэгч )
expert_type	Array ( [0] => Байхгүй [1] => Төр [2] => ТББ [3] => Эрдэмтэн [4] => Бизнес )
user_request_state	Array ( [1] => Хүсэлт [2] => Цуцалсан )
general_view	Array ( [1] => Байр суурь [2] => Үйл явдал [3] => Онцлох 5 [4] => VIP зочин [5] => #76-аас Асууя [6] => #Шилэн хууль [7] => #Коммент [8] => #Томилолт [9] => #Маш чухал хүн [10] => Сурвалжлага )
title_position	Array ( [1] => Байрлал 1 [2] => Байрлал 2 [3] => Байрлал 3 [4] => Байрлал 4 )
days	Array ( [1] => Даваа [2] => Мягмар [3] => Лхагва [4] => Пүрэв [5] => Баасан [6] => Бямба [7] => Ням )
user_location	Array ( [1] => Улаанбаатар [2] => Архангай [3] => Баян-Өлгий [4] => Баянхонгор [5] => Булган [6] => Говь-Алтай [7] => Говьсүмбэр [8] => Дархан-Уул [9] => Дорноговь [10] => Дорнод [11] => Дундговь [12] => Завхан [13] => Орхон [14] => Өвөрхангай [15] => Өмнөговь [16] => Сүхбаатар [17] => Сэлэнгэ [18] => Төв [19] => Увс [20] => Ховд [21] => Хөвсгөл [22] => Хэнтий )
law_type	Array ( [1] => Хэлэлцэх явц [2] => Хэрэгжилт )
law_status	Array ( [1] => Хэлэлцэж эхлээгүй [3] => Хэлэлцэж байгаа [2] => Батлагдсан [4] => Буцаасан, хүчингүй болсон [5] => Нэгтгэсэн )
law_status_type	Array ( [1] => Нэмэлт өөрчлөлт [0] => Бие даасан хууль [2] => Шинэчилсэн найруулга [3] => Тогтоолын төсөл [4] => Асуулга [5] => Төсөл [6] => Ерөнхийлөгчийн хориг, зарлиг [7] => Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэр [8] => Олон Улсын гэрээ хэлэлцээр )
law_main_type	Array ( [1] => Монгол Улсын хууль [2] => Улсын Их Хурлын тогтоол [3] => Монгол Улсын олон улсын гэрээ [4] => Ерөнхийлөгчийн зарлиг [5] => Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэр [6] => Улсын дээд шүүхийн тогтоол [7] => Засгийн газрын тогтоол [8] => Сайдын тушаал [9] => Засгийн газрын агентлагийн даргын тушаал [10] => УИХ-аас томилогддог байгууллагын дарга, түүнтэй адилтгах албан тушаалтны шийдвэр [11] => Аймаг, нийслэлийн ИТХ-ын шийдвэр [12] => Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын захирамж )
law_creator_type	Array ( [3] => Ерөнхийлөгч [2] => Засгийн газар [1] => УИХ-н гишүүд [5] => Байнгын хороо [4] => Бусад )
workgroup_member_type	Array ( [1] => УИХ-н гишүүд [2] => Засгийн газар [4] => Бусад )
law_action_type	Array ( [0] => Тодорхойгүй [1] => Байнгын хорооны анхны хэлэлцүүлэгт [2] => Байнгын хороогоор хэлэлцэх эсэх нь дэмжигдээгүй [3] => Байнгын хороогоор зарчмын зөрүүтэй санал хураалт хийгдсэн [4] => УИХ-ын нэгдсэн хуралдаанаар зарчмын зөрүүтэй санал хураалт хийгдсэн [5] => Байнгын хороогоор эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн [6] => УИХ-ын нэгдсэн хуралдаанаар эцсийн хэлэлцүүлэгт орсон )
law_action_precent	Array ( [0] => 0 [1] => 20 [2] => 20 [3] => 40 [4] => 60 [5] => 80 [6] => 100 )
law_content_type	Array ( [0] => [1] => УИХ-ын нэгдсэн хуралдаан [2] => АБГББХ-ны хуралдаан [3] => БОХХААБХ-ны хуралдаан [4] => ӨБХ-ны хуралдаан [5] => ХЗБХ-ны хуралдаан [6] => ТББХ-ны хуралдаан [7] => ТБХ-ны хуралдаан [8] => ЭЗБХ-ны хуралдаан [9] => НББСШУБХ-ны хуралдаан [10] => МАН-ын бүлгийн хуралдаан [11] => АН-ын бүлгийн хуралдаан [12] => Экспертийн байр суурь [13] => ЁЗСХБХ-ны хуралдаан [14] => ИЦББХ-ны хуралдаан [15] => ҮББХ-ны хуралдаан [16] => БСШУСБХ-ны хуралдаан [17] => Хуулийн мэдээ )
nam	Array ( [2] => Монгол ардын нам [1] => Ардчилсан нам [9] => Тусгаар тогтнол эв нэгдэл эвсэл [4] => Иргэний зориг ногоон нам [13] => Монголын уламжлалын нэгдсэн нам [18] => Хаан сонголт эвсэл [10] => Бүгд найрамдах нам [17] => Монголын социал-демократ нам [15] => Эрх чөлөөг хэрэгжүүлэгч нам [11] => Иргэний хөдөлгөөний нам [19] => Монголын ардчилсан хөдөлгөөний нам [3] => Монгол ардын хувьсгалт нам [8] => Хөдөлмөрийн Үндэсний Нам [12] => Эх орончдын нэгдсэн эвсэл [7] => Монголын Консерватив Нам [16] => Ард түмэнээ хайрлая нам [6] => Бие даагч [5] => Монголын үндэсний ардчилсан нам [14] => Хөгжлийн Хөтөлбөр нам [0] => Нам бус )
morder_type	Array ( [1] => Бэлэн [2] => Данс )
morder_status	Array ( [0] => Шинэ [1] => Хүлээгдэж байгаа [2] => Хүргэлт авсан [3] => Хуурамч [4] => Цуцалсан )
org_type	Array ( [1] => Улсын их хурал [2] => Засгийн газар [3] => Ерөнхийлөгч [4] => Орон нутаг [5] => Төрийн бус [99] => Бусад )
org_sub	Array ( [1] => Array ( [1] => Улсын Их Хурал [2] => УИХ дахь намын бүлэг [3] => Байнгын хороод [4] => Дэд хороод [5] => УИХ-д ажлаа шууд хариуцан тайлагнадаг байгууллагууд ) [2] => Array ( [1] => Сайд [3] => Яамд [4] => Агентлаг, газрууд [6] => Төрийн өмчийн үйлдвэрийн газар ) [4] => Array ( [1] => Улаанбаатар хот [4] => Дүүрэг [5] => Аймаг ) [5] => Array ( [2] => Гишүүддээ үйлчилдэг ТББ [4] => Нийгэмд үйлчилдэг ТББ [5] => Улстөрийн нам ) )
uih_content_type	Array ( [1] => Хэвлэлийн хуудаснаа [2] => УИХ-ын чуулган [3] => Байнгын хороо [4] => Сонгуульт ажлууд [5] => Тойрогтоо хийсэн ажлууд )
toirog	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Баян-Өлгий аймаг [3] => Баянхонгор аймаг [4] => Булган аймаг [5] => Говь-Алтай аймаг [6] => Дорноговь, Говьсүмбэр аймаг [7] => Дорнод аймаг [8] => Дундговь аймаг [9] => Завхан аймаг [10] => Өвөрхангай аймаг [11] => Өмнөговь аймаг [12] => Сүхбаатар аймаг [13] => Сэлэнгэ аймаг [14] => Төв аймаг [15] => Увс аймаг [16] => Ховд аймаг [17] => Хөвсгөл аймаг [18] => Хэнтий аймаг [19] => Дархан-Уул аймаг [20] => Орхон аймаг [21] => Хан-Уул, Багахангай, Багануур дүүрэг [22] => Баянзүрх, Налайх дүүрэг [23] => Сүхбаатар дүүрэг [24] => Чингэлтэй дүүрэг [25] => Баянгол дүүрэг [26] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг )
toirog_2016	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Архангай аймаг [3] => Архангай аймаг [4] => Баян-Өлгий аймаг [5] => Баян-Өлгий аймаг [6] => Баян-Өлгий аймаг [7] => Баянхонгор аймаг [8] => Баянхонгор аймаг [9] => Баянхонгор аймаг [10] => Булган аймаг [11] => Говь-Алтай аймаг [12] => Дорноговь, Говьсүмбэр аймаг [13] => Дорноговь [14] => Дорнод аймаг [15] => Дорнод аймаг [16] => Дундговь аймаг [17] => Завхан аймаг [18] => Завхан аймаг [19] => Өвөрхангай аймаг [20] => Өвөрхангай аймаг [21] => Өвөрхангай аймаг [22] => Өмнөговь аймаг [23] => Өмнөговь аймаг [24] => Сүхбаатар аймаг [25] => Сэлэнгэ аймаг [26] => Сэлэнгэ аймаг [27] => Сэлэнгэ аймаг [28] => Төв аймаг [29] => Төв аймаг [30] => Төв аймаг [31] => Увс аймаг [32] => Увс аймаг [33] => Увс аймаг [34] => Ховд аймаг [35] => Ховд аймаг [36] => Ховд аймаг [37] => Хөвсгөл аймаг [38] => Хөвсгөл аймаг [39] => Хөвсгөл аймаг [40] => Хэнтий аймаг [41] => Хэнтий аймаг [42] => Хэнтий аймаг [43] => Дархан-Уул аймаг [44] => Дархан-Уул аймаг [45] => Дархан-Уул аймаг [46] => Орхон аймаг [47] => Орхон аймаг [48] => Орхон аймаг [49] => Баянзүрх дүүрэг [50] => Баянзүрх дүүрэг [51] => Баянзүрх дүүрэг [52] => Баянзүрх дүүрэг [53] => Баянзүрх дүүрэг [54] => Баянзүрх дүүрэг [55] => Хан-Уул дүүрэг [56] => Хан-Уул дүүрэг [57] => Хан-Уул дүүрэг [58] => Хан-Уул дүүрэг [59] => Сүхбаатар дүүрэг [60] => Сүхбаатар дүүрэг [61] => Сүхбаатар дүүрэг [62] => Сүхбаатар дүүрэг [63] => Чингэлтэй дүүрэг [64] => Чингэлтэй дүүрэг [65] => Чингэлтэй дүүрэг [66] => Чингэлтэй дүүрэг [67] => Баянгол дүүрэг [68] => Баянгол дүүрэг [69] => Баянгол дүүрэг [70] => Баянгол дүүрэг [71] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [72] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [73] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [74] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [75] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [76] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг )
ntoirog_2016	Array ( [1] => Баянгол дүүрэг [2] => Баянгол дүүрэг [3] => Баянгол дүүрэг [4] => Баянгол дүүрэг [5] => Баянгол дүүрэг [6] => Баянгол дүүрэг [7] => Баянзүрх дүүрэг [8] => Баянзүрх дүүрэг [9] => Баянзүрх дүүрэг [10] => Баянзүрх дүүрэг [11] => Баянзүрх дүүрэг [12] => Баянзүрх дүүрэг [13] => Баянзүрх дүүрэг [14] => Баянзүрх дүүрэг [15] => Баянзүрх дүүрэг [16] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [17] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [18] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [19] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [20] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [21] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [22] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [23] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [24] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [25] => Сүхбаатар дүүрэг [26] => Сүхбаатар дүүрэг [27] => Сүхбаатар дүүрэг [28] => Сүхбаатар дүүрэг [29] => Сүхбаатар дүүрэг [30] => Сүхбаатар дүүрэг [31] => Хан-Уул дүүрэг [32] => Хан-Уул дүүрэг [33] => Хан-Уул дүүрэг [34] => Хан-Уул дүүрэг [35] => Хан-Уул дүүрэг [36] => Хан-Уул дүүрэг [37] => Чингэлтэй дүүрэг [38] => Чингэлтэй дүүрэг [39] => Чингэлтэй дүүрэг [40] => Чингэлтэй дүүрэг [41] => Чингэлтэй дүүрэг [42] => Чингэлтэй дүүрэг [43] => Багануур дүүрэг [44] => Багахангай дүүрэг [45] => Налайх дүүрэг )
toirog_2020	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Баян-Өлгий аймаг [3] => Баянхонгор аймаг [4] => Булган аймаг [5] => Говь-Алтай аймаг [6] => Говьсүмбэр, Дундговь аймаг [7] => Дорнод аймаг [8] => Дорноговь аймаг [9] => Завхан аймаг [10] => Өвөрхангай аймаг [11] => Өмнөговь аймаг [12] => Сүхбаатар аймаг [13] => Сэлэнгэ аймаг [14] => Төв аймаг [15] => Увс аймаг [16] => Ховд аймаг [17] => Хөвсгөл аймаг [18] => Хэнтий аймаг [19] => Дархан-Уул аймаг [20] => Орхон аймаг [21] => Багануур, Багахангай, Налайх [22] => Баянзүрх дүүрэг [24] => Сүхбаатар дүүрэг [25] => Чингэлтэй дүүрэг [26] => Баянгол дүүрэг [27] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [29] => Хан-Уул дүүрэг )
candidate_type	Array ( [1] => УИХ [2] => НИТХ )
aimags	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Баян-Өлгий аймаг [3] => Баянхонгор аймаг [4] => Булган аймаг [5] => Говь-Алтай аймаг [6] => Дорноговь аймаг [7] => Говьсүмбэр аймаг [8] => Дорнод аймаг [9] => Дундговь аймаг [10] => Завхан аймаг [11] => Өвөрхангай аймаг [12] => Өмнөговь аймаг [13] => Сүхбаатар аймаг [14] => Сэлэнгэ аймаг [15] => Төв аймаг [16] => Увс аймаг [17] => Ховд аймаг [18] => Хөвсгөл аймаг [19] => Хэнтий аймаг [20] => Дархан-Уул аймаг [21] => Орхон аймаг [22] => Баянзүрх дүүрэг [23] => Хан-Уул дүүрэг [24] => Сүхбаатар дүүрэг [25] => Чингэлтэй дүүрэг [26] => Баянгол дүүрэг [27] => Сонгинохайрхан дүүрэг [28] => Багахангай дүүрэг [29] => Налайх дүүрэг [30] => Багануур дүүрэг )
sex	Array ( [1] => Эрэгтэй [2] => Эмэгтэй )
age_range	Array ( [1] => 18 - 29 [2] => 30 - 44 [3] => 45 - дээш )
aimag_by_toirog	Array ( [1] => 1,2,3 [2] => 4,5,6 [3] => 7,8,9 [4] => 10 [5] => 11 [6] => 12,13 [7] => 12 [8] => 14,15 [9] => 16 [10] => 17,18 [11] => 19,20,21 [12] => 22,23 [13] => 24 [14] => 25,26,27 [15] => 28,29,30 [16] => 31,32,33 [17] => 34,35,36 [18] => 37,38,39 [19] => 40,41,42 [20] => 43,44,45 [21] => 46,47,48 [22] => 49,50,51,52,53,54 [23] => 55,56,57,58 [24] => 59,60,61,62 [25] => 63,64,65,66 [26] => 67,68,69,70 [27] => 71,72,73,74,75,76 [28] => 56 [29] => 63 [30] => 59,60,61,62 )
mncharacter	Array ( [0] => А [1] => Б [2] => В [3] => Г [4] => Д [5] => Ж [6] => З [7] => И [8] => К [9] => М [10] => Н [11] => О [12] => Ө [13] => П [14] => Р [15] => С [16] => Т [17] => У [18] => Ү [19] => Х [20] => Ц [21] => Ч [22] => Ш [23] => Э )
hottag_type	Array ( [1] => Халуун сэдэв [2] => Хэрэглэгчийн timeline )
hottag_pos	Array ( [1] => 1-р багана [2] => 2-р багана [3] => Үе )
hottag_main_desc	Улс орны хувь заяаг шийдвэрлэсэн томоохон асуудал дээр хэн ямар байр суурьтай байсныг 276 тэмдэгтэнд багтаан тоймлов.
source_type	Array ( [1] => Телевиз [2] => Сонин [3] => Сайт [4] => Сошиал [5] => Сэтгүүл [0] => Бусад )
parlaments	Array ( [1996] => Array ( [0] => 1995 [1] => 1994 [2] => 1993 [3] => 1992 ) [2000] => Array ( [0] => 1999 [1] => 1998 [2] => 1997 [3] => 1996 ) [2004] => Array ( [0] => 2003 [1] => 2002 [2] => 2001 [3] => 2000 ) [2008] => Array ( [0] => 2007 [1] => 2006 [2] => 2005 [3] => 2004 ) [2012] => Array ( [0] => 2011 [1] => 2010 [2] => 2009 [3] => 2008 ) [2016] => Array ( [0] => 2015 [1] => 2014 [2] => 2013 [3] => 2012 ) [2020] => Array ( [0] => 2019 [1] => 2018 [2] => 2017 [3] => 2016 ) [2024] => Array ( [0] => 2023 [1] => 2022 [2] => 2021 [3] => 2020 ) [2028] => Array ( [0] => 2027 [1] => 2026 [2] => 2025 [3] => 2024 ) [2032] => Array ( [0] => 2031 [1] => 2030 [2] => 2029 [3] => 2028 ) )

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ГИШҮҮН

2025

2024

2023

2022

2021

2020