МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ГИШҮҮН

2024.03.21
Эрүүл мэнд

Н.Энхболд: Донорын хамгийн том зарчим бол сайн дурынх байх ёстой.

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар "Цусны донорын тухай хуулийн төсөл"-ийг хэлэлцлээ

Хуулийн төсөлтэй холбоотойгоор УИХ-ын гишүүд асуулт асууж, санал хэллээ

УИХ-ын гишүүн Н.Энхболд:

Энэхүү хуулийн төслийг дэмжиж байгаа. Ач холбогдлыг нь ойлгож байгаа. Би бас Монголын Улаан загалмайн нийгэмлэгтэй нэлээн олон жил ажиллахдаа  Цусны төвийнхөнтэй маш ойрхон ажилладаг байсан хамтарч их олон ажил зохион байгуулдаг байсан. Энэ тулгарч байдаг бэрхшээл цаашдаа энийг яаж шийдэх нь зүйтэй юм бол гэдэг дээр удаа дараа ярилцдаг байсан ийм хүмүүсийн нэг байгаа юм аа. Зовлонг нь бас ойлгоно мэднэ ээ. Шаардлагуудыг нь мэднэ ээ. Хоёр гуравхан санал байгаа. Одоо ингээд бүсчилсэн хөгжлийн тухай ярьсан бид нарын миний мэдэж байгаагаар жишээ нь Япон, Солонгос энэ тэр гээд улсууд бол ийм цусны төвүүд нь бүсчилсэн байдлаар аягүй нарийн зохион байгуулалтад орчихсон. Жишээ нь Япон улс би андуураагүй бол энэ байгууллага нь ЭМЯ-наас тусдаа улаан загалмайн доор ажилладаг бүсийн төвүүдтэй. Тэд нар нэгдсэн удирдлага гээд маш сайн зохион байгууллагууд байдаг юм байна лээ. Аваар, гамшиг осол их гардаг тэр газруудад бол ялангуяа газрын цусны хэрэгцээ бол асар их байдаг л даа. За манайд ч гэсэн ер нь жил болгон цусны хэрэгцээ, цусан бүтээгдэхүүний хэрэгцээ их нэмэгдэж байгаа. Тэгэхээр бид нар энийг онцгойлж бас авч үздэг юм байна лээ. Хамгийн том зарчим тэр чинь дэлхий даяараа мөрдөж байгаа зарчим чинь бол сайн дурын авлагагүй байх ёстой. Түүнээс одоо мөнгөөр юм уу ямар нэгэн байдлаар хүнийг ингэж авна гэж цусыг нь авна гэдэг бол өөр. Одоо мотиваар авна гэдэг буруу ийм ойлголт дэлхий даяараа мөрдөөд нэлээд олон жил болж байгаа манайх шинэ зарчмаар яваад сурч байгаа. Тэгэхээр яаж өөрөө өөрийгөө ингээд дэмжээд явдаг. Яаж хүмүүсийг донор болгох вэ гэдэг асуудал руу л энэ. Нэг бол их чиглэх ёстой юм байна лээ. Яг энэ хууль бол. Сая хэллээ шүү дээ. Одоо жил болгон цусан бүтээгдэхүүний хэмжээ 15%-аар нэмэгдэж байна энэ нь нэг юм хэлээд л байгаа юм 2030 он гэхэд аягүй бол бид  нар нэлээн хэдэн жилийн өмнө цусны хэрэгцээ цусан бүтээгдэхүүн нь хэрэгцээ хангагдахаа байлаа гээд санаа их зовдог хүн байсан. Одоо харин арай гайгүй болоод байх шиг байна. Тэгээд энэ бол бас энэ байгууллагын зүгээс одоо тодорхой хэмжээгээр яамны зүгээс улаан загалмайн зүгээс энэ талаар бас олон ажил төр зохион байгуулж байсны үр дүн гэж бодож байгаа шүү. Тэгэхээр үүнийг би дэмжиж байгаа, зарчмаа бол сайн дурын, авлагагүй гэдэг дээр их хатуу зогсох хэрэгтэй. Миний ойлгож байгаагаар энэ ерөөсөө л донорын тоог нэмэгдүүлэх. За тэгээд энэ салбарт ажиллаж байгаа хүмүүсийн мэргэжлийг дээшлүүлэх, урамшуулах, тоног төхөөрөмжөөр дэмжих. Арга хэрэгсэл дээр маань сайжруулахад чиглэсэн ийм л хууль байх ёстой. Бүтэц байгуулалтын хувьд гэвэл  бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлалтай холбогдуулаад бүс болгонд бас тодорхой хэмжээний хөөрхөн төвтэй лабораторитой. За тэгээд тэр нь үндсэндээ үндэсний одоо гол байгууллагатайгаа харьяалагдаад явдаг. Ийм байвал зохимжтой болов уу гэж бодож байна. Энэ дээр мэргэжлийн хүмүүст илүү тод сонсогдох учиртай гэж бодож байгаа. За тэр маргаан гаргаад байгаа сангийн хувьд бол магадгүй тусдаа. Сан гээд болчихвол бусад салбарууд дээр одоо дахиад л бид нар ингэнэ гээд юмнууд гараад байж магадгүй. Тэгэхээр тийм асуудал үүсгэхгүйгээр хамгийн гол нь зөв зохион байгуулалтыг эрх зүйн зохицуулалтаар тэнд олж байгаа орлогыг цусны төвд ажиллаж байгаа хүмүүс тэгээд доноруудыг урамшуулахад л зарцуулдаг байх ёстой. Би бол харьцааг нь дийлэнх нь донорын тоог нэмэгдүүлдэг цус олдог ажиллагаандаа, үлдсэнийг нь нөгөө хүмүүсийнхээ цалин хөлс, урамшуулал, техник тоног төхөөрөмж, хүний нөөц энэндээ зарцуулж байх ийм тогтолцоо бий болгох хэрэгтэй гэж үзэж байна.

ШИНЭ МЭДЭЭ

  BENCHMARKS  
Loading Time: Base Classes  0.0078
Controller Execution Time ( User Module / Page )  0.8426
Total Execution Time  0.8505
  GET DATA  
$_GET['id']   24
$_GET['year']   2025
  MEMORY USAGE  
1,726,696 bytes
  POST DATA  
No POST data exists
  URI STRING  
p/94752
  CLASS/METHOD  
user_module/page
  DATABASE:  vip_maindb   QUERIES: 9  (Hide)
0.0005   SELECT *
FROM (`vip_usersAS user)
LEFT JOIN `vip_user_advancedAS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id`
WHERE `user`.`id` =  '24' 
0.0002   SELECT *
FROM (`vip_usersAS user)
LEFT JOIN `vip_user_advancedAS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id`
WHERE `user`.`id` =  '24' 
0.0003   SELECT GROUP_CONCAT(DISTINCT content_group.name) AS group_name
                                FROM 
(`vip_usersAS user)
                                
LEFT JOIN `vip_user_groupAS user_group ON `user_group`.`user_id` = `user`.`id`
                                
INNER JOIN `vip_content_groupAS content_group ON `user_group`.`group_id` = `content_group`.`idWHERE `user`.`id` = 24 
0.0003   SELECT `start`
FROM (`vip_users_menu`)
WHERE `user_id` =  '24'
ORDER BY `sortasc 
0.0002   SELECT `user_page_banner`.*
FROM (`vip_user_page_bannerAS user_page_banner)
WHERE `user_id` =  '24' 
0.0003   SELECT `users_menu`.* FROM (`vip_users_menuAS users_menu)
            
INNER JOIN `vip_usersAS user ON `user`.`id` = `users_menu`.`user_id`
            
WHERE until_now AND `user_id` = 24 ORDER BY sort AS
0.0001   SELECT *
FROM (`vip_user_advanced`)
WHERE `user_id` =  '24' 
0.4506   SELECT *
FROM (`vip_content`)
WHERE `id` =  '94752' 
0.3710   SELECT `content`.*
FROM (`vip_contentAS content)
LEFT JOIN `vip_content_mappingAS map ON `map`.`content_id` = `content`.`id`
LEFT JOIN `vip_usersAS user ON `user`.`id` = `map`.`user_id`
WHERE ( content.`created_user` = 24 OR `map`.`user_id` = 24) AND YEAR(publishdate) <= 2025 
AND `content`.`is_agreed` =  1
AND `content`.`is_unpublish` =  '0'
AND `content`.`is_nagative` =  '0'
GROUP BY `content`.`id`
ORDER BY `publishdateDESC
LIMIT 20 
  HTTP HEADERS  (Show)
  SESSION DATA  (Show)
  CONFIG VARIABLES  (Show)