2023.05.18

С.Одонтуяа: Ард иргэдийн нуруун дээр буй татварыг багасгах хэрэгтэй

УИХ-ын чуулганы /2023,05,18/-ны өдрийн хуралдаанаар Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн 2024 оны төсвийн хүрээний мэдэгдэл, 2025-2026 оны төсвийн төсөөллийн тухай хуулийн төслийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцлээ.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж, байр сууриа илэрхийлэв.

УИХ-ын гишүүн С.Одонтуяа:

Манай гишүүд ард түмэнтэйгээ уулзаад, нэлээн загинуулаад асуудлуудаа ойлгож ирсэн байна. Ер нь бид нар парламентаа чадавхжуулъя, дотроо ярьдаг байя, ард иргэдээ гудамжинд жагсааж, уур хилэнг нь хүргэж юмаа өөрчилдөг биш дотроо сөрөг хүчнийхээ үгийн сонсдог байя. Алдаа дутагдлаа засдаг байя гэж олон жил ярьж ирсэн. Төсвийн хүрээний мэдэгдэлтэй нэлээн нарийн танилцлаа. Хэд хэдэн асуух асуулт байна.

Орлого дээр 2017 оныхоос огцом 3 дахин их өссөн үзүүлэлт гарсан харагдаж байна. Миний нэг санаа зовоод байгаа зүйл нь бид орлогодоо хуримтлал хийе гэж ярьдаг шүү дээ. Хуримтлал хийнэ гээд хуульчилсан боловч өнөөдөр энэ сангууд чинь төсвийн алдагдлыг нөхөгч болоод хувирчихсан. Эдгээрийг орлого дээрээ тусгаагүй харагдаад байна. Харин төсвийн зарлага дээр 2023 оны зарлага анх удаа 20 их наядын босго давжээ. Энэ чинь 2017 оны зарлагыг 3 дахин үржүүлчихсэн шахуу байна. Түрүүн Д.Тогтохсүрэн дарга асууж байна шүү дээ. Цалин, тэтгэвэр тэтгэмжээ нэмэхгүй юм уу гэж. Тэтгэвэр тэтгэмж нэмснээрээ зарлага нэмэгдээд байна гэж ойлгож болохгүй.

Харин үр ашиггүй зардлуудаа багасгах ёстой. Жишээлбэл ордонд өдөр болгон нэг том чуулган ямар их өртгөөр болдог гэж бодож байна. Ийм хэрэггүй зарлагаа хасах ёстой болохоос иргэдийн тэтгэвэр, тэтгэмжийг нэмэхгүй бол цаашаа явахгүй нь ээ. Манай улс гайгүй орлого олоод ирэхээрээ бүгдийг нь хуу зарах юм. Уул уурхайгаас хамааралтай орнууд ингэж хамаагүй зарлага гаргаж болохгүй шүү дээ. Биржийн асуудал эхний хэдэн сар шигээ үргэлж сайхан байх уу. Миний бие сүүлийн үед нэлээн асуудал гараад байна уу гэж харсан. Тэгэхээр асуудлууд гарвал эрсдэлээ тооцсон уу?

Өр зээлийн тухайд Хятадын зээл, Засгийн газрын өр ДНБ-ийн 92% хүрэхээр байна гээд олон улсын байгууллагаас хэлээд буй. Энэ бол 2021 оны тоо л доо. Гэхдээ өрийн хавхнаасаа хэзээ бүрэн мултрах вэ? Боломж нь ямар байгаа вэ. Орлого сайжраад ирэхээр татвар дахин өсчихсөн байгаа. Ард иргэдийн нуруун дээр татварыг багасгах юм уу ер нь. Аж ахуй нэгж, НӨАТ дээр байна. Бусад татварууд багасах уу?

Түүний асуултад Сангийн сайд Б.Жавхлан хариуллаа.

ШИНЭ МЭДЭЭ

  BENCHMARKS  
Loading Time: Base Classes  0.0028
Controller Execution Time ( User Module / Page )  0.4543
Total Execution Time  0.4571
  GET DATA  
$_GET['id']   61
$_GET['year']   2025
  MEMORY USAGE  
1,852,928 bytes
  POST DATA  
No POST data exists
  URI STRING  
p/90380
  CLASS/METHOD  
user_module/page
  DATABASE:  vip_maindb   QUERIES: 9  (Hide)
0.0003   SELECT *
FROM (`vip_usersAS user)
LEFT JOIN `vip_user_advancedAS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id`
WHERE `user`.`id` =  '61' 
0.0001   SELECT *
FROM (`vip_usersAS user)
LEFT JOIN `vip_user_advancedAS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id`
WHERE `user`.`id` =  '61' 
0.0002   SELECT GROUP_CONCAT(DISTINCT content_group.name) AS group_name
                                FROM 
(`vip_usersAS user)
                                
LEFT JOIN `vip_user_groupAS user_group ON `user_group`.`user_id` = `user`.`id`
                                
INNER JOIN `vip_content_groupAS content_group ON `user_group`.`group_id` = `content_group`.`idWHERE `user`.`id` = 61 
0.0003   SELECT `start`
FROM (`vip_users_menu`)
WHERE `user_id` =  '61'
ORDER BY `sortasc 
0.0001   SELECT `user_top_banner`.*
FROM (`vip_user_top_bannerAS user_top_banner)
WHERE `user_id` =  '61' 
0.0003   SELECT `users_menu`.* FROM (`vip_users_menuAS users_menu)
            
INNER JOIN `vip_usersAS user ON `user`.`id` = `users_menu`.`user_id`
            
WHERE until_now AND `user_id` = 61 ORDER BY sort AS
0.0001   SELECT *
FROM (`vip_user_advanced`)
WHERE `user_id` =  '61' 
0.0001   SELECT *
FROM (`vip_content`)
WHERE `id` =  '90380' 
0.4443   SELECT `content`.*
FROM (`vip_contentAS content)
LEFT JOIN `vip_content_mappingAS map ON `map`.`content_id` = `content`.`id`
LEFT JOIN `vip_usersAS user ON `user`.`id` = `map`.`user_id`
WHERE ( content.`created_user` = 61 OR `map`.`user_id` = 61) AND YEAR(publishdate) <= 2025 
AND `content`.`is_agreed` =  1
AND `content`.`is_unpublish` =  '0'
AND `content`.`is_nagative` =  '0'
GROUP BY `content`.`id`
ORDER BY `publishdateDESC
LIMIT 20 
  HTTP HEADERS  (Show)
  SESSION DATA  (Show)
  CONFIG VARIABLES  (Show)